“Thước đo” trách nhiệm xã hội
Là một trong những người được tặng thẻ BHYT ngay đầu năm 2024 từ Chương trình “Tặng sổ BHXH, thẻ BHYT cho người có hoàn cảnh khó khăn” do ngành BHXH Việt Nam phát động, chị Trần Thị Thiện (phường Thạch Quý, TP.Hà Tĩnh, tỉnh Hà Tĩnh) xúc động chia sẻ: “Bản thân tôi rất muốn có tấm thẻ BHYT, nhưng do hoàn cảnh khó khăn nên chưa có điều kiện tham gia. Tôi rất xúc động khi được cơ quan BHXH, các nhà tài trợ giúp, có được tấm thẻ BHYT để phòng khi ốm đau, bệnh tật”.
Chị Thiện chỉ là một trong hàng trăm ngàn người có hoàn cảnh khó khăn được tặng thẻ BHYT, sổ BHXH tự nguyện từ sự đóng góp của cộng đồng, qua chương trình do BHXH Việt Nam khởi xướng. Không chỉ là sự chia sẻ về vật chất, đây còn là sự động viên về tinh thần, giúp những người có hoàn cảnh khó khăn vơi bớt gánh nặng nếu chẳng may gặp rủi ro ốm đau, bệnh tật hay khi hết tuổi lao động.
Nhấn mạnh ý nghĩa đặc biệt của Chương trình “Tặng sổ BHXH, thẻ BHYT cho người có hoàn cảnh khó khăn”, Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam Nguyễn Thế Mạnh cho biết, thông qua hoạt động này, tính nhân văn sâu sắc của chính sách BHXH, BHYT ngày càng thấm đẫm vào đời sống và được xã hội đón nhận.
“Thời gian qua, ngành BHXH Việt Nam luôn quan tâm, chăm lo, nâng cao chất lượng cuộc sống cho người nghèo, người gặp khó khăn trên cả nước. Đây vừa là đạo lý, vừa là bổn phận, trách nhiệm và tình cảm của con người Việt Nam với nhau”- Tổng Giám đốc Nguyễn Thế Mạnh chia sẻ; đồng thời bày tỏ mong muốn nhân lên hơn nữa những giá trị nhân văn, cao đẹp của chính sách đến mọi người dân, lan tỏa tình yêu thương để “Tết ấm” được hiện diện trên mọi miền quê hương, đất nước.
Từng bị coi là “gánh nặng” trong quá trình vận hành của DN, đến nay việc đảm bảo quyền lợi hợp pháp của NLĐ đã trở thành trách nhiệm xã hội, đạo đức kinh doanh của cộng đồng DN, để hướng tới sự phát triển bền vững. Nhấn mạnh yếu tố này, ông Hoàng Quang Phòng- Phó Chủ tịch Liên đoàn TM&CN Việt Nam (VCCI) cho rằng, việc DN tuân thủ pháp luật, thực hiện tốt các chính sách an sinh xã hội là yếu tố quan trọng, mang lại cho DN lợi thế cạnh tranh tốt hơn; đồng thời giúp NLĐ gắn bó và chung tay xây dựng thương hiệu DN.
Năm 2022, VCCI công bố Bộ Quy tắc đạo đức doanh nhân và bổ sung Bộ Quy tắc này vào Chương trình bình chọn danh hiệu “Doanh nhân Việt Nam tiêu biểu” hằng năm. Theo đó, tiêu chí đạo đức doanh nhân, tuân thủ pháp luật và trách nhiệm xã hội (trong đó có yếu tố tuân thủ pháp luật BHXH, BHYT) trở thành yêu cầu hàng đầu trong việc xem xét, bình chọn DN tiêu biểu.
Đặc biệt, ngày 10/10/2023, Bộ Chính trị đã ban hành Nghị quyết số 41-NQ/TW về xây dựng và phát huy vai trò của đội ngũ doanh nhân Việt Nam trong thời kỳ mới. Một trong những giải pháp chủ yếu được đề cập là lấy đạo đức, văn hoá kinh doanh làm cốt lõi, đề cao tinh thần thượng tôn pháp luật… Đề cao những giá trị này, ông Phạm Tấn Công- Chủ tịch VCCI cho rằng, những giá trị đó cần được phổ cập, lan tỏa và thực hành trong cộng đồng doanh nhân, DN.
Những năm gần đây, việc thực hiện chính sách BHXH, BHYT luôn nhận được sự lãnh đạo, chỉ đạo kịp thời của cấp ủy, chính quyền địa phương, qua đó khẳng định quyết tâm mạnh mẽ của cả hệ thống chính trị- xã hội hướng tới tất cả mọi người dân đều được bảo vệ bởi lưới an sinh. Cụ thể, 63/63 tỉnh đã kiện toàn BCĐ thực hiện chính sách BHXH, BHYT đến cấp xã; 46/63 tỉnh đưa chỉ tiêu bao phủ BHXH và 60/63 tỉnh đưa chỉ tiêu bao phủ BHYT vào chỉ tiêu phát triển kinh tế-xã hội ở địa phương. Ngoài ra, có 22/63 tỉnh trích ngân sách hỗ trợ thêm cho người tham gia BHXH tự nguyện; 62/63 tỉnh trích ngân sách hỗ trợ thêm cho người tham gia BHYT hộ cận nghèo, HSSV; hộ nông-lâm- ngư- diêm nghiệp có mức sống trung bình, người DTTS…
Trong thời gian qua, hầu hết cấp ủy Đảng, chính quyền cũng đã vào cuộc chỉ đạo công tác truyền thông chính sách BHXH, BHYT. Nhờ đó, ý thức tuân thủ pháp luật BHXH, BHYT của các DN được nâng cao; người dân, NLĐ ngày càng hiểu rõ lợi ích của chính sách BHXH, BHYT. Ông Nguyễn Văn Huy- Chủ tịch UBND xã Quỳnh Sơn (huyện Yên Dũng, tỉnh Bắc Giang) chia sẻ: “Với chúng tôi, con số thống kê người tham gia BHXH không chỉ đo lường việc hoàn thành tốt chỉ tiêu được giao hay không, mà điều quan trọng và ý nghĩa nhất là ngày càng có nhiều người dân được chính sách an sinh xã hội của Nhà nước bảo hộ”.
Là một trong những Chủ tịch UBND xã nhiệt huyết, tích cực đồng hành trong hầu hết các hoạt động tuyên truyền chính sách BHXH, BHYT trên địa bàn, ông Nguyễn Văn Huy luôn tâm niệm: “BHXH tự nguyện đảm bảo tương lai an toàn cho tất cả người dân và càng ý nghĩa với những người thu thập thấp, bấp bênh. Một chính sách nhân văn và hiệu quả như vậy, người dân không tham gia, không được thụ hưởng là rất đáng tiếc…”.
Cũng vì vậy, Đảng ủy xã Quỳnh Sơn đã chỉ đạo các Chi bộ và lãnh đạo các thôn thành lập Ban vận động thôn, chịu trách nhiệm tuyên truyền, vận động người dân trong thôn tham gia BHXH, BHYT. “Các đảng viên, cán bộ phải là những người nhận thức sâu sắc nhất ý nghĩa của chính sách, tiên phong tham gia, vận động người thân, người xung quanh mình tham gia BHXH để vừa ích nước, vừa lợi nhà. Bản thân tôi cũng tham gia vận động rất nhiều người trong xóm của mình tham gia BHXH tự nguyện”- ông Nguyễn Văn Huy chia sẻ thêm.
Thời gian qua, rất nhiều mô hình hay, giải pháp sáng tạo trong phát triển BHXH, BHYT được triển khai, với sự tham gia của các tổ chức chính trị-xã hội và chính quyền địa phương như mô hình “Xã điểm phát triển người tham gia BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình” tại 30 quận, huyện trên địa bàn Hà Nội; mô hình “Đại biểu HĐND vận động nhân dân tham gia BHYT, BHXH tự nguyện” tại Hậu Giang; mô hình “Tiết kiệm nuôi heo đất tham gia BHXH tự nguyện” tại Bến Tre; mô hình “Nuôi heo đất tích lũy tham gia BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình” tại Sóc Trăng hay mô hình “Vườn rau an sinh” tại Hà Tĩnh…
Nhiều địa phương còn huy động sự vào cuộc của cấp ủy, chính quyền cơ sở (bí thư, chủ tịch xã và các trưởng thôn, bản, tổ dân phố) trong công tác truyền thông, vận động người dân tham gia BHXH, BHYT như: Đồng Tháp, Bắc Kạn, Đắk Nông, Hà Nội, TP.HCM, Hải Phòng, Hậu Giang, Hưng Yên, Kiên Giang, Long An, Vĩnh Phúc, Bà Rịa-Vũng Tàu, Yên Bái, Quảng Ninh, Tiền Giang, Hải Dương… Đáng chú ý, trong năm 2023, 24 BHXH tỉnh phát huy vai trò của hơn 12.100 già làng, trưởng bản, người có uy tín trong việc truyền thông, vận động người dân tham gia BHXH, BHYT…
Có thể nói, cùng với sự nỗ lực của toàn ngành BHXH Việt Nam, sự đồng hành của hệ thống chính trị-xã hội và cộng đồng DN đã giúp đưa chính sách BHXH, BHYT đến với nhiều người dân, nhất là những người có hoàn cảnh khó khăn. Bất chấp hệ lụy mà dịch bệnh COVID-19 mang lại, trong thời gian qua, ngành BHXH Việt Nam vẫn liên tục mở rộng tỷ lệ bao phủ BHXH, BHYT theo hướng bền vững, góp phần vào thành tựu chung của đất nước, nên được cộng đồng quốc tế đánh giá cao.
Bài: Thái An
Đồ hoạ: Hiểu Thanh