“Về già nếu như ai cũng có tiền lương hưu từ việc tham gia BHXH, thì sẽ chủ động được cuộc sống, thậm chí có thể hỗ trợ phần nào cho con cháu. Nhà nước cũng sẽ vơi bớt gánh nặng an sinh”- TS.Nguyễn Thế Huệ- Viện trưởng Viện Nghiên cứu Người cao tuổi (NCT) Việt Nam chia sẻ.
Chiến tranh đã khiến lớp NCT ở Việt Nam hiện nay chịu nhiều thiệt thòi, nhất là những người sống ở khu vực nông thôn, miền núi. Những năm qua, dù Đảng và Nhà nước không ngừng quan tâm; song các chế độ, chính sách chăm lo đời sống NCT vẫn chưa theo kịp sự thay đổi của xã hội. Vì nhiều lý do khách quan, đa số NCT không có sự chuẩn bị cho tuổi già và hầu như không có gì trong tay.
Theo số liệu của Quỹ Dân số LHQ, Việt Nam có khoảng 6 triệu NCT không có khoản thu nhập thường xuyên nào- đây lại là đối tượng gặp nhiều vấn đề về sức khỏe. Chính thực trạng này này vô tình tạo thêm áp lực cho thế hệ kế tiếp, bởi khi một NCT bị ốm đau phải nhập viện thường phải có con cháu vào phục vụ và chi phí rất tốn kém. Trong khi đó, dân số nước ta đang già hóa với tốc độ nhanh chưa từng thấy. Đáng lo hơn, phần lớn NCT hiện nay không có tích lũy về kinh tế, cuộc sống còn nhiều khó khăn. Khoảng 1/3 số NCT trong cả nước tham gia vào thị trường lao động để lo mưu sinh, nhằm giảm bớt gánh nặng cho con cháu. Do đó, việc chăm lo, cải thiện đời sống NCT trong bối cảnh hiện nay đang là vấn đề rất đáng quan tâm.
Theo TS.Nguyễn Thế Huệ, số người hết tuổi lao động được hưởng lương hưu từ quỹ BHXH vẫn còn rất thấp. Trong số 12 triệu NCT, chỉ có khoảng 4 triệu người có lương hưu và trợ cấp xã hội; còn khoảng 6,5 triệu NCT vẫn phải đi lao động để kiếm sống. Dù chứng kiến nhiều trường hợp NCT phải sống vất vả do không có lương hưu, nhưng nhiều người trẻ vẫn rút BHXH một lần mà không lường trước được hệ lụy với chính mình trong tương lai. Bởi, chỉ khoảng 15-20 năm nữa, vấn đề an sinh sẽ trở thành gánh nặng với chính họ và xã hội.
Do vậy, để hạn chế tình trạng này, bên cạnh các giải pháp hạn chế rút BHXH một lần, Nhà nước nên có chính sách hỗ trợ người dân tham gia BHXH. “Chúng ta nên tạo điều kiện hỗ trợ một phần nào đó để người dân tham gia BHXH. Đơn cử: Nhà nước sẵn sàng bỏ ra một ít tiền ban đầu, khoảng 30% tổng số tiền phải đóng, trong 3 năm chẳng hạn. Sau đó, cứ đà đấy người dân đóng BHXH cho đến khi đủ điều kiện để hưởng lương hưu. Như thế ai cũng có tiền để sống lúc tuổi già và Nhà nước sẽ vơi bớt nỗi lo gánh nặng an sinh”- TS.Nguyễn Thế Huệ chia sẻ.
TS.Nguyễn Thế Huệ cũng khuyến cáo NLĐ nên tham gia BHXH trước tuổi 40 để có chỗ dựa lúc về già. “Tôi thấy người dân một số nước như Nhật Bản, Đức… chuẩn bị cho tuổi già rất tốt, nhưng vẫn có những trường hợp 70 tuổi chưa được nghỉ ngơi, phải lau dọn khách sạn để có thu nhập. Còn với chúng ta- nếu không tham gia BHXH, không chuẩn bị cho tuổi già, thì viễn cảnh sẽ tương tự như vậy”- ông Huệ khuyến cáo.
Nguyệt Hà
